درمان زخم های تمام ضخامت

درمان زخم های تمام ضخامت، نوعی جراحت در پوست است که بخش های داخلی و زیر پوست را نمایان کرده و موجب خونریزی می شود. معمولا این نوع زخم ها خیلی سریع عفونت کرده و میکروب ها به عمیق ترین لایه های پوست نفوذ می کنند.

به محض نفوذ میکروب ها به لایه های زیرین پوست، سپس به گره های لنفاوی وارد می شوند و از این طریق در تمام بخش های بدن گسترش می یابند. بنابراین باید روی تمام زخم ها، تمیز به وسیله بانداژ پوشیده شوند. زیرا پوشاندن صحیح زخم به جلوگیری از آلودگی، ترشحات زخم، جذب خون و کنترل خونریزی کمک می کند و زخم را سریع التیام می بخشد. حال شما باید با انواع زخم های تمام ضخامت و درمان آن بیشتر آشنا شوید که به شرح زیر می باشند.

انواع زخم های خراشیدگی یا ساییدگی

خراشیدگی از طریق ساییده شدن بخش های فوقانی پوست به وجود می آید که اعصاب این لایه را مورد هدف قرار می دهد. بنابراین زخم را دردناک کرده ولی خونریزی در آن مشاهده نمی شود. حال اگر عمل خراشیدگی در سطح وسیعی رخ دهد اجسام خارجی یا ذرات خاک در آن فرو می رود. در نتیجه زخم مورد نظر آلوده شده و احتمال دارد خطرناک و جدی شود.

درمان ساییدگی یا خراشیدگی

اگر ذرات خاک یا اجسام خارجی به صورت سطحی وارد پوست شده باشند، آن را به آرامی خارج کنید. سپس جای زخم را با آب ولرم و صابون بشویید. زخم را خشک کرده با بتادین ضد عفونی کنید. بعد از انجام تمام عملیات آن را پانسمان یا با بانداژ بپوشانید.

انواع زخم های شکاف دار یا بریدگی

زخم شکاف دار یا بریدگی، شامل انواع زخم های با ضخامت می باشد که لبه های صافی مانند بریدگی به وسیله ی لبه ی کاغذ یا بریدگی جراحی دارد. همچنین شخص سوزش زیادی را تجربه می کند و شدت خونریزی این نوع زخم به عمق بریدگی، اندازه و محل آن بستگی دارد.

انواع زخم های تمام ضخامت، پاره شدگی

یکی دیگر از انواع زخم های با ضخامت، پاره شدگی است که دارای لبه های ناصاف و برش آن بر اثر برخورد اجسام تیزی همچون شیشه به وجود می آید. همچنین در این نوع زخم، به بافت های عمیق تر پوست صدمه وارد شده و احتمال دارد خونریزی آن شدید باشد.

درمان پاره شدگی

در مرحله اول پاره شدگی باید از راه فشار مستقیم، خونریزی را کنترل کرد و لبه های زخم را تا جای ممکن به هم نزدیک کرد. سپس قسمت زخمی شده را در حالت ثابت و بالاتر از قلب نگه داشت تا خونریزی و درد حاصل از پاره شدگی کاهش یابد.

اما اگر چیزی داخل زخم شما باقی مانده است آن را بیرون نیاورید، ناحیه ی مورد نظر را ضدعفونی و بانداژ کرده و در اسرع وقت شخص زخمی شده را به نزدیک ترین بیمارستان یا مرکز درمان منتقل کنید. البته ناگفته نماند جهت مراقبت از خود، زمان معاینه بیمار از دستکش یا کیسه پلاستیکی برای جلوگیری از تماس مستقیم با خون استفاده کنید.

انواع زخم های تمام ضخامت،کنده شدگی

کنده شدگی یکی دیگر از انواع زخم های تمام ضخامت است که، بخشی از پوست یا عضله ی بیمار از بدنش جدا می شود و احتمال دارد شکل آویخته به خود بگیرد.

درمان کنده شدگی

ناحیه ی کنده شدگی را تمیز کرده و خونریزی ناشی از زخم را کنترل کنید.همچنین اگر عضله یا قسمتی از پوست آویزان شده، آن را در جای اول خود قرار دهید و مصدوم را به بیمارستان منتقل کنید.

انواع زخم های تمام ضخامت، سوراخ شدگی

یکی دیگر از انواع زخم های تمام ضخامت، سوراخ شدگی می باشد که از طریق ورود جسم نوک تیز در بدن ایجاد می شود. این نوع زخم همیشه خونریزی شدید را به دنبال ندارد. مگر در شرایطی که سوراخ شدگی در قفسه ی سینه یا شکم رخ دهد که خونریزی های شدید و در برخی مواقع منجر به مرگ می شود.

درمان سوراخ شدگی

برای چند لحظه اجازه دهید خونریزی جریان داشته باشد و میکروب های موجود در زخم با جریان خون خارج شود. سپس ناحیه ی سوراخ شده را ضدعفونی کرده و اگر شی خارجی در زخم مورد نظر فرو رفته، آن را بیرون آورید. به محض خروج شی خارجی خونریزی بیشتر می شود. بنابراین شی داخل زخم را با بانداژ ثابت کرده و شخص را به بیمارستان برسانید.

درمان زخم های تمام ضخامت، قطع عضو

یکی از انواع زخم های تمام ضخامت که بیشترین و شدیدترین خونریزی را می دهد، قطع عضو است و علت ایجاد این زخم استفاده از شی های برنده صنعتی می باشد.

درمان قطع عضو

جهت کنترل خونریزی باید فشار مستقیم به عضو قطع شده وارد کنید و آن را در سطح بالا قرار دهید. همچنین عضو قطع شده را در یک دستمال تمیز یا گاز استریل بپیچانید، آن را داخل کیسه ی پلاستیکی بگذارید و سر کیسه را گره بزنید. سپس کیسه را داخل ظرف حاوی یخ گذاشته و همراه مصدوم به بیمارستان انتقال دهید.

انواع زخم های گلوله

زخم گلوله جزء یکی از سریع ترین انواع زخم های تمام ضخامت است که با ورود آن به بدن، منفذی ایجاد می کند که اگر گلوله در بدن باقی بماند آثار همان یک منفذ در سطح بدن قابل مشاهده است. اما اگر گلوله بعد از ورود به بدن از آن خارج شود آثار دو منفذ قابل رویت می باشد.

همچنین گلوله زمان شلیک ذرات لباس و گرد و غبار را به داخل زخم انتقال می دهد و معمولا زخم ناشی از گلوله آلوده می باشد. ناگفته نماند زخم گلوله منظم نیست زیرا در سر راه خود احتمال دارد به استخوان برخورد کند و باعث انحراف مسیر گلوله شود.

درمان زخم گلوله

اگر عمق زخم واضح نباشد باید عمل رادیوگرافی صورت گیرد.

بررسی شرایط زخم و پیدا کردن مسیر هر نوع صدمه ی احتمالی به احشاء، اعصاب و عروق بزرگ از طریق انگشت البته با پوشیدن دستکش استریل استفاده از سرم نرمال سالین جهت شست و شوی محل گلوله

همچنین در زخم گلوله باید پوست های مرده بخش خارجی را برداشته و با سرم نرمال سالین آن را شست و شو داد. سپس سوراخ زخم با استفاده از گاز استریل پر شود و زخم برای انجام عمل درناژ باز باشد. زیرا اگر این نوع زخم ها بخیه شوند در فضای بسته شروع به عفونت می کنند و بافت های نرم اطراف زخم را از بین می برند.

انواع زخم های تمام ضخامت از نظر رنگ

به مجموعه ای از بافت های نکروز به رنگ زرد که از تجمع ترشحات اگزودا، سلول های مرده و بافت های فیبرین خاکستری یا زرد رنگ به وجود می آیند. البته در برخی مواقع با عفونت اشتباه گرفته می شود. همچنین این بافت سیاه رنگ مراحل التیام زخم را به تعویق می اندازد و باید توسط شخص متخصص درمان شود.

زخم سیاه رنگ

این نوع زخم بافتی نکروتیک یا سیاه رنگ را دارد که بدون ترشح و مقدار ناچیزی اگزودا در آن قابل مشاهده است. حال این بافت نکروز همچون سد فیزیکی عمل کرده و از بسته شدن جای زخم پیشگیری می کند. همچنین نکروز، بافت مرده ای است که مکان مناسبی برای رشد میکروارگانیسم ها محسوب می شود.

زخم قرمز رنگ

بافت گرانوله به رنگ قرمز و خونریزی دهنده از علایم آشکار زخم قرمز رنگ است که به علت وجود مویرگ های شکننده و نازک با کمترین ضربه دچار خونریزی شده و آسیب می بیند . همچنین مقدار ترشحات ناشی از این زخم بسیار زیاد است.

زخم صورتی رنگ

زخم صورتی رنگ آخرین مرحله از ترمیم زخم است که بافت صورتی با پوششی نازک روی بافت گرانوله ای ایجاد می شود. البته حساسیت این بافت بسیار بالا است و با کوچکترین ضربه صدمه می بیند.

انواع زخم های تمام ضخامت از نظر طول مدت زمان ابتلا به زخم

زخم حاد هنگامی رخ می دهد که، یکپارچگی بین لایه های پوستی به علت عوامل خارجی همچون ساییدگی، مواد شیمیایی، الکتریسیته، گرما، جراحی، تروما و ضربه، صدمه دیده یا به کلی از بین می رود. البته Treatment of full thickness wounds بعد از گذشت 6 هفته التیام می یابند. بنابراین زخم هایی همچون جراحی،زخم ناحیه ی پیوند پوست، سوختگی و ساییدگی بر اثر تصادفات از جمله زخم های حاد هستند.

زخم مزمن یا غیر قابل التیام

زخم مزمن یا غیر قابل التیام همان زخم حاد می باشد که تنها فرایند بهبود آن به خاطر عواملی همچون دیابت، فشار موضعی و عدم جریان خون رسانی به موقع به بافت های صدمه دیده را به تعویق می اندازد یا به طور کلی متوقف می کند. همچنین طول درمان زخم مزمن بیشتر از شش هفته است که شامل زخم های دیابتی، زخم پا، زخم عروقی و زخم بستر یا فشاری می باشد.

انواع زخم ها از نظر درجه آلودگی به باکتری ها

تفاوت زخم ها در این نوع دسته بندی به تعداد باکتری های داخل زخم و نحوه ی عملکرد آن ها با سیستم ایمنی بدن بیمار مشخص می شود.

زخم تمیز

هیچ گونه علائمی از وجود میکروارگانیسم ها در زخم دیده نمی شود.

زخم آلوده

در این نوع زخم باکتری در لایه ی رویی زخم قرار دارد و خطر حمله ی میکروارگانیسم های بیماریزا و پاتوژن بالا است. البته تمام زخم ها از طریق باکتری ها آلوده شده و هیچ زخمی ضدعفونی و استریل نیست. البته زخم آلوده التیام می یابد اما التیام زخم عفونی غیر ممکن است.

زخم کلونیزه

در این نوع زخم بر تعداد میکروارگانیسم های بیماری زا افزوده می شود اما به علت مقاومت سیستم ایمنی شخص بیمار در برابر فعالیت باکتری ها، نشانه ای عادی از عفونت قابل مشاهده نیست.

زخم عفونی

در این نوع زخم، باکتری به محل زخم حمله می کند و علایم عفونتی همچون اگزودا، گرما، قرمزی و افزایش درد را به همراه دارد.

علائم و نشانه های زخم

قطع شدگی
شکستگی
تخریب بافت های اطراف زخم
تورم
قرمزی
درد
بریدگی
کوفتگی
کبودی
عوارض زخم
التهاب غدد لنفاوی
شوک
ترشحات چرکی
بیخوابی
تب
لرز
تشنگی
تعریق
اسکار
کاهش عملکرد سیستم بدن
از کار افتادن حس
خونریزی
سوزش
تاول
التهاب
عفونت

روش های صحیح پانسمان کردن زخم

جهت پیشگیری از خونریزی بیشتر باید لبه های زخم را با فشار به هم چسبانده و با دستمال تمیز یا گاز استریل، خونریزی را کنترل کنید.
به محض کنترل خونریزی اطراف زخم را به وسیله ی پنبه ی حاوی مواد ضدعفونی تمیز کنید. حال اگر پنبه را به صورت رفت و برگشت روی زخم حرکت دهید، آلودگی به داخل زخم نفوذ کرده و موجب افزایش عفونت زخم می شوید.

بعد از انجام عمل ضد عفونی، سطح زخم را با گاز استریل بپوشانید. سپس پانسمان را بدون جا به جا شدن روی گاز استریل قرار دهید. زیرا با حرکت پانسمان، میکروب های اطراف پوست را به داخل زخم سوق می دهید.

اگر خون به سطح پانسمان رسیده باشد نباید پوشش زخم برداشته شود. بلکه برای کنترل خونریزی، دستمال یا گازی بیشتری روی زخم گذاشته شود.

اگر می خواهید به طور موقت خونریزی را کنترل کنید استفاده از پنبه بهترین گزینه است اما برای مدت طولانی مناسب نبوده و به دلیل نفوذ رشته های پنبه داخل زخم آسیب بیشتری به آن ناحیه وارد می کنید.

مدت زمان بهینه برای پانسمان یک شبانه روز است که بعد از این مدت باید عوض شود. حال اگر به هر دلیلی پانسمان کثیف یا مرطوب شد می توان فورا آن را عوض کرد.

زمانی که زخم دلمه بسته، نباید آن را برداشت زیرا ترمیم را مختل کرده و موجب افزایش عفونت می شود.

راهکارهای کمک به تسریع بهبودی انواع زخم ها

مصرف روزانه و مداوم انواع ویتامین ها به ویژه ویتامین سی؛ زیرا ویتامین سی نقش آنتی اکسیدان را دارد و انواع زخم ها را در کمترین زمان ممکن بهبود می بخشد.

استفاده از فولیک اسید که با بهبود جریان خون، پروسه ی درمان را کاهش می دهد.

مصرف مداوم غذاهایی با زمینه ی پروتئین بیشتر

انجام فعالیت های بدنی و ورزش های منظم

دوری از مشروبات الکلی، سیگار و قلیان

کاهش استرس های روزانه از طریق مدیتیشن

برنامه خواب منظم

آشامیدن برنامه خواب منظم

آشامیدن هشت لیوان آب در طول شبانه روز